Een locatie waar je als bezoeker van de Petruskerk ook niet zo snel zult binnenlopen is de sacristie.
Naar alle waarschijnlijkheid is het een woord dat zijn oorsprong vindt in het Latijnse woord “sacer“, wat “heilig” betekent. Het is de ruimte in de kerk, meestal naast het priesterkoor, waar de gewaden, het vaatwerk en de boeken worden bewaard die nodig zijn voor een kerkdienst.
Het is tevens de ruimte waar de geestelijken en misdienaars de bij de dienst behorende gewaden omhangen.
Waar in het verleden de inrichting van een sacristie strikt werd voorgeschreven, wordt in tegenwoordige tijden wat praktischer omgegaan met de beschikbare ruimte. Zo bevinden zich in de sacristie van de Petruskerk natuurlijk nog de traditionele opbergmeubelen voor boeken en kleding, de gebruikelijke foto’s van pausen en bisschoppen, maar ook de apparatuur om de geluidsinstallatie in de kerk te bedienen.
Toog
Ook in de Petruskerk vind je de sacristie ter rechterzijde van het priesterkoor. Bij binnenkomst valt onmiddellijk de “toog” op. Dit is de lange, lage kast op waarin de oude kazuifels liggend worden bewaard. Een duurdere benaming voor deze kast is de “sacristiecredens“.
Dat e.e.a. liggend wordt bewaard, heeft een heel praktische reden. De kazuifels zijn vaak versierd met borduurwerk en goudbrokaat, met als gevolg dat de kledingstukken zo zwaar worden, dat ze bij het ophangen door hun eigen gewicht zouden inscheuren.
Vaandels
In de Petruskerk hangen diverse banieren en vaandels in de sacristie. Allemaal geven ze blijk van het rijke verleden van verenigingen en groepen die zich aan de kerk in Woensel hadden verbonden.
Muurkasten
De muurkasten in de sacristie, waar de toga’s en superplie van de misdienaars worden bewaard, zijn bijzonder in die zin dat zij vanuit twee ruimtes te openen zijn. Naar de reden waarom, kunnen we slechts gissen, Dit is in de praktijk al erg handig gebleken toen de vloer van de sacristie net opnieuw gelakt was en een essentiële sleutel toch nog net bereikt kon worden via deze “kastdoorgang”.
Suisse
Tot ongeveer 1965 was tijdens de kerkdienst het ambt van de kerkbaljuw nog erg gebruikelijk. Een kerkbaljuw was destijds de ordebewaker, maar tegenwoordig is de functie vaak nog ceremonieel tijdens hoogtijdagen en processies. Tot de taken van de kerkbaljuw behoorde o.a. het begeleiden van de priester van en naar de eredienst vanuit de sacristie.
Omdat de kerkbaljuw iets wegheeft van de pauselijke Zwitserse garde, werd hij al snel in de volksmond de “suisse” genoemd.
De sjerp en een hellebaard (of “pieke”) van de suisse van de Petruskerk worden in de sacristie bewaard.
Om en nabij de sacristie
Naast de sacristie, in een smalle ruimte, bevinden zich de 3 originele kluizen uit 1875. Hierin wordt een deel van de kelken, hostieschalen en Mariakroontjes bewaard. In de hal bij de achterdeur van de sacristie staat sinds enkele jaren een brandwerend kast. Hieronder worden de overige kelken, cibories, monstransen bewaard.
|
 |
De oudste kelk met bijpassende ciborie dateert uit 1690 en is volgens de inscriptie “IAB WOENSEL 1690” op de voet ook echt voor Woensel gemaakt. Daarnaast bezit de kerk nog 2 kelken uit de 17de-18de eeuw. Het merendeel van het vaatwerk dateert echter uit de 19de en begin 20ste eeuw.
In de “omloop” achter het priesterkoor heeft de koster een aantal bijzonderheden bij elkaar gebracht, denk aan de (paas-)kaarsen van vele jaren. Deze omloop maakt het mogelijk om van de sacristie helemaal naar de andere kant van het priesterkoor te lopen, zonder dat de kerkgangers dit merken.
Onder de omloop bevindt zich een kelderruimte. Deze is echter erg ondiep en klein en wordt daarom alleen gebruikt voor opslag.
Verder bevindt zich achter/rond het priesterkoor de bloemenkamer, de St. Nicolaaskamer (gebruikt voor de kinderwoorddienst) en de ruimte waar de verwarmingsketel staat.
De overige kast-achtige ruimtes worden gebruikt voor de opslag van kunstbloemen, gereedschap, liturgieboekjes, kaarsen, en poetsspullen.
Getuige?
Heeft u nog interessante foto’s in uw bezit of kent u een leuke anekdote met betrekking tot de sacristie van de Petruskerk en zou u dit graag met ons delen, neem dan a.u.b. contact met ons op via info@vriendensintpetrus.nl of via 040-2697561.